بررسی پیامدهای سیاسی و امنیتی تهاجم نظامی ایالات متحده آمریکا در عراق

حتی خوشبین ترین افراد تردید ندارند که هدف اصلی آمریکا از حمله به عراق،نه سلاح کشتار جمعی ،نه دیکتاتور بودن رژیم سرنگون شده این کشور و نه رهانیدن مردم این کشوراز استبداد و اهداء آزادی و دموکراسی به آنان است .آنچه آمریکا را به حمله به عراق واداشت ،نقش استراتژیک خاورمیانه در صورت بندی نظم آینده جهانی موردنظر آن دولت ، حل منازعه فلسطینی اسرائیلی به سود رژیم صهیونیستی و به ضرر دول عربی-اسلامی ، تسلط بر عظیم ترین ذخایر نفت و گاز جهان و کنترل رقبای بالقوه ای نظیر اروپا، ژاپن و چین در عرصه های اقتصادی و سیاسی و تضمین جایگاه خود در راس هرم قدرت جهانی است. پیروزی زود هنگام و سقوط طالبان موجب شد تا با وجود مخالفت های همه جانبه عراق در یک ائتلاف نمادین اشغال گردد.واقعیت ها ، ابهامات ژئوپلیتکی صحنه عراق و واکنش منفی بازیگران باعث شد تا فضای منطقه ای و جهانی به گونه های شکل گیرد که سراب سیاسی امپراطوری جویانه آمریکا معطوف به چند جنبه گرایی مبدل گردد. با این وجود برنخبگان سیاسی فرض است که با درک صحیح و واقع بینانه شرایط ، به مدیریت بحران بپردازند و همزمان با جدی گرفتن آن در صدد حفظ منافع ملی و افزایش قدرت کشورعراق برآیند. لذا با توجه به وضعیت آینده رقابت قدرت ها در منطقه خاورمیانه و همچنین با امعان نظر به سیاست تهاجمی آمریکا علیه کشور عراق ،باید توجه خویش را به ارتقاء سطوح همکاری در منطقه خاورمیانه و اتخاذ یک سیاست خارجی متمرکز و فعال معطوف نمایند.بویژه کشور عراق باید بتواند بدون آنکه از سلطه آمریکا متاثر شود همکاری خود را با دوستان آمریکا در منطقه یعنی کشورهای عربی بخصوص عربستان سعودی و ترکیه تقویت نماید . این کشورها در موقعیتی قرار گرفته اند که همکاری با عراق را در راستای منافع خود می دانند . همچنین تقویت مناسبات عراق با قدرت های رقیب آمریکا یعنی اروپا- روسیه- و چین ضرورت دارد.لذا گسترش همکاری با اتحادیه اروپایی در مخالفت با دنیای تک قطبی و تلاش برای شکل گیری نوعی همکاری خاورمیانه ای – اروپایی یا آسیایی – اروپایی و گسترش همکاری با چین در مخالفت با هژمونی آمریکا و تقویت همکاری با روسیه و ترکیه و گسترش همکاری با کشورهای عربی باید مورد توجه قرار گیرد. اکنون با گذشت سالها ازاین عملیات نظامی و تحمل خسارات بیش از انتظار ، دکترین مزبور و اقدامات اعمالی در فرایند دموکراسی سازی و امنیت سازی فاقد مطلوبیت های مورد انتظاربوده و موجب تصاعد بحران امنیتی در عراق و منطقه گشته و پیامد های منقی نیز در کشور آمریکا داشته است. هدف نوشتار حاضر تحلیل این روند می باشد و سیاست تعامل سازنده بین ایالات متحده و جمهوری اسلامی ایران راهبرد اساسی برون رفت از این بن بست و برقراری ثبات و امنیت پایدار در منطقه می باشد.